Στις 30 Σεπτεμβρίου 1822 ο τριτότοκος γιος του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, ο Γεωργάκης, μαζί με τον Παλαιών Πατρών Γερμανό αναλαμβάνουν μια δύσκολη διπλωματική αποστολή για να αλλάξουν το κλίμα στη Γηραιά Ήπειρο απέναντι στην ελληνική επανάσταση. Η πρωτοβουλία καίτοι απέτυχε, έδειξε πολλά για τις ζυμώσεις στις ευρωπαϊκές αυλές και πως αυτές εν τέλει θα μπορούσαν να βοηθήσουν την ελληνική υπόθεση.

Η επανάσταση, μετά τη συντριβή του Δράμαλη, έχει εδραιωθεί σε Μοριά και Ρούμελη αλλά η τύχη της εν πολλοίς εξαρτάται από τις διαθέσεις των ισχυρών. Σε αυτό το πλαίσιο η επαναστατική κυβέρνηση αποφασίζει να στείλει εκπροσώπους της στην Ιταλία με σκοπό να αιτηθούν ακρόασης στο επικείμενο συνέδριο της Ιεράς Συμμαχίας στη Βερόνα, και κυρίως να συναντήσουν τον Πάπα Πίο τον 7ο που είχε διαφανεί ότι εμφορείτο από φιλελληνικά αισθήματα.

Στην ευρωπαϊκή σκηνή εξακολουθούσε να δεσπόζει ο Αυστριακός Καγκελάριος Μέττερνιχ που ήταν σφόδρα αντίθετος με τον ξεσηκωμό των Ελλήνων. Κατ’ εντολή του ασκήθηκαν πιέσεις με αποτέλεσμα όχι μόνο ο Γερμανός και ο Μαυρομιχάλης να μην φτάσουν έγκαιρα στην Ιταλία για το συνέδριο στη Βερόνα, αλλά επίσης και να μην τους επιτραπεί η μετάβαση στη Ρώμη. Ο Μαυρομιχάλης αναγκάστηκε να επιστρέψει στο Μοριά μετά από λίγες εβδομάδες, ενώ ο Παλαιών Πατρών Γερμανός παρέμεινε στην ιταλική χερσόνησο μέχρι το καλοκαίρι του 1824 όπου επιδόθηκε σε ένα διπλωματικό μαραθώνιο χωρίς ποτέ όμως να καταφέρει να συναντήσει τον Πάπα. Μεταξύ άλλων οι αξιωματούχοι του Βατικανού επικαλέστηκαν την κακή υγεία του ποντίφικα που όντως πέθανε τον Αύγουστο του 1823.

Το σκεπτικό της αποστολής ήταν να κερδηθεί η εύνοια της Αγίας Έδρας και συνακόλουθα η επιρροή της στις ευρωπαϊκές αυλές με αντάλλαγμα την ένωση των εκκλησιών και τη δημιουργία ενός φράγκικου πολιτικο-θρησκευτικού καθεστώτος στο Αιγαίο. Το ότι η επαναστατική κυβέρνηση συζητούσε τέτοια σενάρια καταδεικνύει πόσο πολύ ισχυρή ήταν η αντίδραση της Ευρώπης εκείνη τη στιγμή στην επανάσταση. Τα σχέδια αυτά ναυάγησαν όχι μόνο εξαιτίας της αδιαλλαξίας του Μέττερνιχ, αλλά και της Αγγλίας που άρχιζε να βλέπει θετικά τη δημιουργία μιας ελληνικής οντότητας με σχετικά σημαντική ναυτική παρουσία στην ανατολική Μεσόγειο. Ως εκ τούτου, το Λονδίνο δεν μπορούσε να αφήσει χώρο για την αύξηση της επιρροής του Βατικανού στις τάξεις των εξεγερμένων Ελλήνων.

Σύνθεση προσωπογραφιών. Από δεξιά προς τα αριστερά: Γεωργάκης Μαυρομιχάλης, λιθογραφία από το λεύκωμα του Karl Krazeisen (Μόναχο, 1831) και Παλαιών Πατρών Γερμανός, Ελαιογραφία σε Μουσαμά από τον Διονύσιο Τσόκο, 1862. Αμφότερα βρίσκονται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.

Επιμέλεια

Γιώργος Ρήγας, μέλος της Ερευνητικής Ομάδας «ΚΑΛΑΜΑΤΑ 1821 – Δρόμοι Ελευθερίας».