Όταν οι οπλαρχηγοί απελευθέρωσαν την Καλαμάτα

Στις 23 Μαρτίου 1821 αποσπάσματα ενόπλων που δρουν υπό την καθοδήγηση καπεταναίων στους οποίους συγκαταλέγονται οι Κολοκοτρώνης, Παπαφλέσσας, Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, Νικηταράς, Αναγνωσταράς και Μούρτζινος εισέρχονται χωρίς αντίσταση στην πόλη της Καλαμάτας. Ο τοπικός Οθωμανός διοικητής, ο Βοεβόδας Σουλεϊμάν Αγάς Αρναούτογλου, αντιλαμβανόμενος τη δεινή του θέση έχει από πριν αποδεχθεί να παραδώσει την πόλη και τον οπλισμό της ολιγάριθμης φρουράς του στους Έλληνες που έχουν πιάσει όλα τα περάσματα προς την πόλη.

Κάπως έτσι λοιπόν η Καλαμάτα γίνεται το πρώτο σημαντικό αστικό κέντρο που απελευθερώνεται στην εποποιία της Ελληνικής Επανάστασης. Μια εξέλιξη που δρα ως πολλαπλασιαστής ισχύος και δίνει ώθηση στο ευρύτερο εγχείρημα καθώς όχι μόνο ανυψώνει το ηθικό  στις τάξεις των εξεγερμένων, αλλά επιπλέον προσφέρει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αποκτήσει ο αγώνας διπλωματική νομιμοποίηση.

Την πανηγυρική είσοδο των οπλαρχηγών ακολουθεί πάνδημη δοξολογία που ευλογεί τα όπλα τους. Στη συνέχεια οι κεφαλές της πόλης μαζί με τον Πετρόμπεη συστήνουν τη Μεσσηνιακή Σύγκλητο ή Γερουσία, ένα υβριδικό συλλογικό εκτελεστικό όργανο που συγγράφει και εκδίδει την περίφημη «Προειδοποιήσις εις τας Ευρωπαϊκάς Αυλάς».

Το κείμενο, που δικαίως θεωρείται το πρώτο πολιτικό και διπλωματικό κείμενο του εθνεγερτικού αγώνα, φέροντας την υπογραφή του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη εστάλη σε όλα τα ανακτοβούλια της Ευρώπης. Καίτοι οι αρχές της Γηραιάς Ηπείρου δεν συγκινήθηκαν ιδιαίτερα από τα λόγια του αυτοαποκαλούμενου «Αρχιστράτηγου του Σπαρτιατικού και Μεσσηνιακού Στρατού», αυτή καθαυτή η πρωτοβουλία υποδεικνύει ότι τα γεγονότα στην Καλαμάτα κάθε άλλο παρά μεμονωμένα και αποσπασματικά είναι. Τουναντίον καταδεικνύει ότι η πόλη είχε περιέλθει στα χέρια αποφασισμένων ανδρών που κινούνται και ενεργούν στη βάση ενός μελετημένου σχεδίου και ενός μακροπρόθεσμου, υψηλού στόχου.

Ακόμα και αν κάποιοι από τους άμεσα εμπλεκόμενους δεν το αντιλαμβάνονται, οι λίθοι της Ιστορίας όχι μόνο έχουν τεθεί σε κίνηση, αλλά και έχουν εμπλακεί σε μια πορεία δίχως επιστροφή. Έτσι, αυτό που ξεκίνησε στην Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου 1821 θα ολοκληρωνόταν σχεδόν δέκα χρόνια αργότερα, όταν πια μετά πολλές θυσίες, οι περίφημες Ευρωπαϊκές Αυλές θα αποδέχονταν το πνεύμα της «Προειδοποιήσεως» και συνακόλουθα θα σφράγιζαν με την υπογραφή τους την ανεξαρτησία του νεώτερου ελληνικού κράτους.

«Ο Βοεβόδας Αρναούτογλου μετά την ήττα του στην Καλαμάτα παραδίδει τα σύμβολα της εξουσίας στον Παπαφλέσσα και τον Αναγνωσταρά». Ελαιογραφία του Ευάγγελου Δράκου, Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Καλαμάτας.

Επιμέλεια

Γιώργος Ρήγας, μέλος της Ερευνητικής Ομάδας «ΚΑΛΑΜΑΤΑ 1821 – Δρόμοι Ελευθερίας».

Αφήστε μια απάντηση